Syukur dalam tafsiran Al-Qur’an dan Hadits

Syukur adalah sifat orang beriman. Di antara nikmat Allah yang paling besar yang harus kita syukuri adalah nikmat Islam dan iman. Keislaman dan keimanan adalah sebesar-besarnya jalan yang mengantarkan seseorang berbahagia hidup di dunia terlebih lagi di akhirat. Berbeda dengan orang-orang kafir, orang yang ingkar kepada Allah Subhanahu wa Ta’ala dan Rasul-Nyashallallahu ‘alaihi wa sallam, mereka terancam dengan kekal diadzab di neraka.

Dalam Islam, setiap umatnya harus bersyukur atas nikmat yang sudah diberikan oleh Allah SWT. Hal ini bukan tanpa alasan karena dengan bersyukur, seseorang akan merasakan banyak sekali manfaat yang baik untuk kesehatan jiwa dan pikiran. Salah satu manfaat yang akan dirasakan oleh seseorang ketika bersyukur adalah hati dan pikiran menjadi lebih lega, sehingga beban hidup seperti berkurang.

Adapun terdapat ayat al-quran yang membahas mengenai makna dari Syukur secara luas sebagai berikut:

1. (QS Ibrahim : 7)

وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِى لَشَدِيدٌ

Artinya : “Dan (ingatlah juga), tatkala Tuhanmu memaklumkan; “Sesungguhnya jika kamu bersyukur, pasti Kami akan menambah (nikmat) kepadamu, dan jika kamu mengingkari (nikmat-Ku), maka sesungguhnya azab-Ku sangat pedih“.

۷	و	إ	ذ	ت	أ	ذ	ن	ر	ب
	۱٤۰۹۸۳	۱٤۰۹۸٤	۱٤۰۹۸٥	۱٤۰۹۸٦	۱٤۰۹۸۷	۱٤۰۹۸۸	۱٤۰۹۸۹	۱٤۰۹۹۰	۱٤۰۹۹۱
	ك	م	ل	ئ	ن	ش	ك	ر	ت
	۱٤۰۹۹۲	۱٤۰۹۹۳	۱٤۰۹۹٤	۱٤۰۹۹٥	۱٤۰۹۹٦	۱٤۰۹۹۷	۱٤۰۹۹۸	۱٤۰۹۹۹	۱٤۱۰۰۰
	م	ل	أ	ز	ي	د	ن	ك	م
	۱٤۱۰۰۱	۱٤۱۰۰۲	۱٤۱۰۰۳	۱٤۱۰۰٤	۱٤۱۰۰٥	۱٤۱۰۰٦	۱٤۱۰۰۷	۱٤۱۰۰۸	۱٤۱۰۰۹
	و	ل	ئ	ن	ك	ف	ر	ت	م
	۱٤۱۰۱۰	۱٤۱۰۱۱	۱٤۱۰۱۲	۱٤۱۰۱۳	۱٤۱۰۱٤	۱٤۱۰۱٥	۱٤۱۰۱٦	۱٤۱۰۱۷	۱٤۱۰۱۸
	إ	ن	ع	ذ	ا	ب	ي	ل	ش
	۱٤۱۰۱۹	۱٤۱۰۲۰	۱٤۱۰۲۱	۱٤۱۰۲۲	۱٤۱۰۲۳	۱٤۱۰۲٤	۱٤۱۰۲٥	۱٤۱۰۲٦	۱٤۱۰۲۷
	د	ي	د
	۱٤۱۰۲۸	۱٤۱۰۲۹	۱٤۱۰۳۰

• (QS Al – Jasiyah : 12)

اَللّٰهُ الَّذِيْ سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيْهِ بِاَمْرِهٖ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْ

Artinya : “Tidakkah kalian perhatikan, wahai manusia, bahwa Allah Yang Maha Esa lagi Mahakuasa lah yang telah menundukkan laut, yakni memudahkannya untuk kemaslahatan kamu agar kapal-kapal dapat berlayar di atasnya membawa kamu dan barang-barang keperluanmu hingga ke tempat tujuan dengan izin dan perintah-Nya, dan agar kamu dapat mencari sebagian karunia-Nya, yang berupa hasil laut, seperti ikan dan hasil laut lainnya, dan juga agar kamu bersyukur atas nikmat-nikmat Allah yang di anugerahkan-Nya itu.”.

۱۲	ا	ل	ل	ه	ا	ل	ذ	ي	س
	۲۷٥۳۹۳	۲۷٥۳۹٤	۲۷٥۳۹٥	۲۷٥۳۹٦	۲۷٥۳۹۷	۲۷٥۳۹۸	۲۷٥۳۹۹	۲۷٥٤۰۰	۲۷٥٤۰۱
	خ	ر	ل	ك	م	ا	ل	ب	ح
	۲۷٥٤۰۲	۲۷٥٤۰۳	۲۷٥٤۰٤	۲۷٥٤۰٥	۲۷٥٤۰٦	۲۷٥٤۰۷	۲۷٥٤۰۸	۲۷٥٤۰۹	۲۷٥٤۱۰
	ر	ل	ت	ج	ر	ي	ا	ل	ف
	۲۷٥٤۱۱	۲۷٥٤۱۲	۲۷٥٤۱۳	۲۷٥٤۱٤	۲۷٥٤۱٥	۲۷٥٤۱٦	۲۷٥٤۱۷	۲۷٥٤۱۸	۲۷٥٤۱۹
	ل	ك	ف	ي	ه	ب	أ	م	ر
	۲۷٥٤۲۰	۲۷٥٤۲۱	۲۷٥٤۲۲	۲۷٥٤۲۳	۲۷٥٤۲٤	۲۷٥٤۲٥	۲۷٥٤۲٦	۲۷٥٤۲۷	۲۷٥٤۲۸
	ه	و	ل	ت	ب	ت	غ	و	ا
	۲۷٥٤۲۹	۲۷٥٤۳۰	۲۷٥٤۳۱	۲۷٥٤۳۲	۲۷٥٤۳۳	۲۷٥٤۳٤	۲۷٥٤۳٥	۲۷٥٤۳٦	۲۷٥٤۳۷
	م	ن	ف	ض	ل	ه	و	ل	ع
	۲۷٥٤۳۸	۲۷٥٤۳۹	۲۷٥٤٤۰	۲۷٥٤٤۱	۲۷٥٤٤۲	۲۷٥٤٤۳	۲۷٥٤٤٤	۲۷٥٤٤٥	۲۷٥٤٤٦
	ل	ك	م	ت	ش	ك	ر	و	ن
	۲۷٥٤٤۷	۲۷٥٤٤۸	۲۷٥٤٤۹	۲۷٥٤٥۰	۲۷٥٤٥۱	۲۷٥٤٥۲	۲۷٥٤٥۳	۲۷٥٤٥٤	۲۷٥٤٥٥

• (QS Al-Qasas : 73)

وَمِنْ رَّحْمَتِهٖ جَعَلَ لَكُمُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْكُنُوْا فِيْهِ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ

Artinya : “Berkat rahmat-Nya, Dia jadikan untukmu malam dan siang agar kamu beristirahat pada malam hari, agar kamu mencari sebagian karunia-Nya (pada siang hari), dan agar kamu bersyukur kepada-Nya”.

۷۳	و	م	ن	ر	ح	م	ت	ه	ج
	۲۱۷۳۰۷	۲۱۷۳۰۸	۲۱۷۳۰۹	۲۱۷۳۱۰	۲۱۷۳۱۱	۲۱۷۳۱۲	۲۱۷۳۱۳	۲۱۷۳۱٤	۲۱۷۳۱٥
	ع	ل	ل	ك	م	ا	ل	ل	ي
	۲۱۷۳۱٦	۲۱۷۳۱۷	۲۱۷۳۱۸	۲۱۷۳۱۹	۲۱۷۳۲۰	۲۱۷۳۲۱	۲۱۷۳۲۲	۲۱۷۳۲۳	۲۱۷۳۲٤
	ل	و	ا	ل	ن	ه	ا	ر	ل
	۲۱۷۳۲٥	۲۱۷۳۲٦	۲۱۷۳۲۷	۲۱۷۳۲۸	۲۱۷۳۲۹	۲۱۷۳۳۰	۲۱۷۳۳۱	۲۱۷۳۳۲	۲۱۷۳۳۳
	ت	س	ك	ن	و	ا	ف	ي	ه
	۲۱۷۳۳٤	۲۱۷۳۳٥	۲۱۷۳۳٦	۲۱۷۳۳۷	۲۱۷۳۳۸	۲۱۷۳۳۹	۲۱۷۳٤۰	۲۱۷۳٤۱	۲۱۷۳٤۲
	و	ل	ت	ب	ت	غ	و	ا	م
	۲۱۷۳٤۳	۲۱۷۳٤٤	۲۱۷۳٤٥	۲۱۷۳٤٦	۲۱۷۳٤۷	۲۱۷۳٤۸	۲۱۷۳٤۹	۲۱۷۳٥۰	۲۱۷۳٥۱
	ن	ف	ض	ل	ه	و	ل	ع	ل
	۲۱۷۳٥۲	۲۱۷۳٥۳	۲۱۷۳٥٤	۲۱۷۳٥٥	۲۱۷۳٥٦	۲۱۷۳٥۷	۲۱۷۳٥۸	۲۱۷۳٥۹	۲۱۷۳٦۰
	ك	م	ت	ش	ك	ر	و	ن
	۲۱۷۳٦۱	۲۱۷۳٦۲	۲۱۷۳٦۳	۲۱۷۳٦٤	۲۱۷۳٦٥	۲۱۷۳٦٦	۲۱۷۳٦۷	۲۱۷۳٦۸

Selain Al-Qura’an yang memaknai Syukur, terdapar pula menurut hadits yang disabdakan Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam :

1. (HR. Muslim, no. 2999)

عَجَبًا لأَمْرِ الْمُؤْمِنِ إِنَّ أَمْرَهُ كُلَّهُ خَيْرٌ وَلَيْسَ ذَاكَ لأَحَدٍ إِلاَّ لِلْمُؤْمِنِ إِنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ فَكَانَ خَيْرًا لَهُ وَإِنْ أَصَابَتْهُ

 ضَرَّاءُ صَبَرَ فَكَانَ خَيْرًا لَهُ

Artinya : “Sungguh menakjubkan keadaan seorang mukmin. Seluruhnya urusannya itu baik. Ini tidaklah didapati kecuali pada seorang mukmin. Jika mendapatkan kesenangan, maka ia bersyukur. Itu baik baginya. Jika mendapatkan kesusahan, maka ia bersabar. Itu pun baik baginya.”.

• (HR. Muslim no.73)

مُطِرَ النَّاسُ على عهدِ النَّبيِّ صلَّى اللَّهُ عليهِ وسلَّمَ فقالَ النَّبيُّ صلَّى اللَّهُ عليهِ وسلَّمَ أصبحَ منَ النَّاسِ

 شاكرٌ ومنهم كافرٌ قالوا هذهِ رحمةُ اللَّهِ وقالَ بعضُهم لقد صدقَ نوءُ كذا وكذا

Artinya: “Ketika itu hujan turun di masa Nabi Shallallahu’alaihi Wasallam, lalu Nabi bersabda, ‘Atas hujan ini, ada manusia yang bersyukur dan ada yang kufur nikmat. Orang yang bersyukur berkata, ‘Inilah rahmat Allah.’ Orang yang kufur nikmat berkata, ‘Oh pantas saja tadi ada tanda begini dan begitu.”.

• (H.R Thabrani)

(قَا اللهُ تَعَالىَ : يَاابْنَ اَدَمَ, اِنَّكَ مَاذَكَرْتَنِى شَكَرْتَنِى, وَاِذَامَانَسِيْتَنِى كَفَرْتَنِى (رواه الطبرانى عن ابى هريرة

Artinya: “Allah berfirman dalam hadits qudsi-Nya: “wahai anak Adam, bahwa selama engkau mengingat Aku, berarti engkau mensyukuri Aku, dan apabila engkau melupakan Aku, berarti engkau telah mendurhakai Aku!”.

Makna Syukur yang sudah di tafsirkan pada Al-Qur’an dan Hadits ini memiliki manfaat yang dapat dirasakan di kehidupan setiap individu, sehingga Syukur ini sangat dianjurkan dalam Islamn. Berikut manfaat Syukur diantaranya :

1. Hidup jadi lebih tenang dan damai
2. Kesehatan mental kita lebih terjaga
3. Jam istirahat kita menjadi teratur
4. Lebih mudah berteman
5. Terhindar dari dendam
6. Menjaga diri dari hal – hal yang negatif
7. Memperkuat sebuah hubungan
8. Meningkatkan imun tubuh
9. Meningkatkan keimanan
10. Hidup penuh dengan keberkahan

Itulah beberapa manfaat dari bersyukur, semoga setelah mengetahui setiap manfaat bersyukur, kita semua menjadi lebih mudah mengungkapkan syukur kepada Allah SWT atas nikmat-nikmat yang telah diberikan. Untuk memahani lebih dalam tentang bersyukur, maka kita perlu juga mengetahui beberapa contoh bersyukur. Berikut ini contoh bersyukur kepada Allah SWT :

1. Selalu mengingat setiap janji Allah
2. Selalu ingat akibat berpaling dari Allah
3. Meningkatkan iman dan takwa
4. Selalu mengingat dan menyimpan nama Allah di dalam hati
5. Selalu mengucapkan terima kasih kepada kedua orang tua
6. Menjauhi hal-hal negatif dan penyakit hati.

Sehingga beyukur dapat diartikan sebagai sebuah ungkapan rasa atas segala nikmat yang telah diberikan oleh Allah SWT dan bisa dilakukan dengan cara mengucapkan atau mengingat asma Allah dalam hati. Bersyukur merupakan salah satu rasa yang bisa diterapkan dalam kehidupan sehari-hari dan bisa memberikan manfaat untuk diri sendiri. Selain itu, dengan bersyukur, umat Islam akan menjadi lebih dekat dengan Allah SWT, sehingga dapat diberikan kemudahan dalam menjalani kehidupan.